OD 2019 ROKU ZMIANY W ONW

Od 2019 roku będą obowiązywały nowe zasady dotyczące obszarów ONW. Zmiany dotyczą przede wszystkim obszarów zakwalifikowanych do typu nizinnego oraz obszary ONW ze specyficznymi utrudnieniami. Proponowane zmiany wynikają z konieczności dostosowania się do obecnie obowiązujących przepisów Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 1305/2013, które definiuje jednolite w całej UE kryteria biofizyczne do wyznaczenia tych obszarów. Dotyczą one klimatu (długość okresu wegetacyjnego, temperatura w okresie wegetacyjnym, brak wody), gleby (słaba przepuszczalność gleby, uziarnienie gleby i kamienistość, głębokość strefy korzeniowej, słabe właściwości chemiczne, nadmierna wilgotność gleby) oraz ukształtowania terenu. Obszary kwalifikują się do ONW jeśli co najmniej 60% użytków rolnych w danej gminie lub obrębie ewidencyjnym spełnia co najmniej jedno z ww. kryteriów biofizycznych.

Utrata statusu w Polsce ONW typ nizinny przez część obszarów (gminy, obręby ewidencyjne) jest wynikiem odejścia od funkcjonujących do tej pory wskaźników społecznych oraz zmianą sposobu definiowania naturalnych utrudnień – odejście od Wskaźnika Waloryzacji Rolniczej Przestrzeni Produkcyjnej (WWRPP) na rzecz kryteriów biofizycznych. Obszary wyznaczone przy pomocy WWRPP nie pokrywają się w pełni z obszarami wyznaczonymi w oparciu o nowe kryteria biofizyczne.  Do czynników społecznych, z których rezygnuje się, należały: liczba ludności na km2, udział ludności powiązanej z rolnictwem – dotyczy to głównie gmin o dużym udziale lasów i obszarów pod wodami, małym zaludnieniu oraz znaczącym udziale gospodarstw o dużej powierzchni.

Postanowiono, że od 2019 r. obszary ONW typu nizinnego zostaną zastąpione przez ONW z ograniczeniami naturalnymi, kolei obszary ONW typu ze specyficznymi utrudnieniami od przyszłego roku zostaną rozszerzone i podzielone na dwie strefy: strefa I – niekorzystne warunki o walorach przyrodniczo-turystycznych oraz strefa II – podgórska.

W województwie lubuskim status ONW utracą następujące 22 obręby:

Gmina Bledzew – obręb Pniewo

Gmina Bytom Odrzański – obręb: Bodzów, Bonów, Drogomil, Popowo, Wierzbnica

Gmina Świebodzin – obręb Lubogóra

Gmina Brzeźnica – obręb: Chotków, Jabłonów, Karczówka, Marcinów, Wichów, Wrzesiny

Gmina Niegosławice – obręb: Gościeszowice, Mycielin, Niegosławice, Zimna Brzeźnica

Gmina Żagań – obręb: Bożnów, Bukowina Bobrzańska, Dzietrzychowice, Jelenin, Stary Żagań.

Rolnicy, których gospodarstwa według nowej metody wyznaczania ONW nie znajdą się na obszarze ONW z ograniczeniami naturalnymi, a wcześniej pobierali dopłaty z tytułu ONW typu nizinnego, otrzymają przez pierwsze dwa lata wsparcie przejściowe. W przyszłym roku będzie im się należało nie więcej niż 80% średniej płatności ONW, jaką otrzymywali z PROW 2007–2013. W 2020 r. natomiast nie więcej niż 20%, ale nie mniej niż 25 euro/ha. Obecnie projekt rozporządzenia jest jeszcze konsultowany społecznie, więc dobrze się jest mu przyjrzeć, a znaleźć go można na stronie resortu rolnictwa pod adresem:

https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12318056/katalog/12549866#12549866