ZAGROŻENIE DLA UPRAW POMIDORA, PAPRYKI I OBERŻYNY W POLSCE – TOMATO MOTTLE MOSAIC VIRUS

Żywicielami wirusa są rośliny psiankowate: pomidor (Solanum lycopersicum), papryka (Capsicum annum), pieprzowiec owocowy (chilli) (Capsicum frutescens) i oberżyna (Solanum melongena), a ponadto ciecierzyca pospolita (Cicer arietinum) z rodziny bobowatych (Fabacae) oraz rośliny dzikorosnące, zwłaszcza rzodkiewnik pospolity (Arabidopsis thaliana), psianka czarna (Solanum nigrum) i werbena pospolita (Verbena officinalis).

Na pomidorach obserwuje się wyginanie liści w dół, ich deformację, pofałdowanie i plamistość, chlorozę na młodszych liściach, szybkie rozprzestrzenianie się martwicy liści i końcówek pędów, karłowacenie oraz częściową lub całkowitą nekrozę owoców. Jeśli zostały zainokulowane młode rośliny, nie wytwarzają one kwiatów, a tym samym nie zawiązują owoców, co wiąże się z całkowitą utratą plonu. Na papryce obserwuje się żółknięcie liści i nekrozy pędu głównego. Na pieprzowcu owocowym występuje karłowatość oraz plamistość i nekrozy liści. Na oberżynie spotyka się ciemnofioletowe plamy na kwiatach, mozaikę i deformację liści, na roślinach porażonych także przez inne wirusy.

Na ciecierzycy nie notowano objawów porażenia.

Największą szkodliwość wirusa odnotowano na pomidorach, gdyż porażone rośliny mogą w ogóle nie wytwarzać owoców. Szkody o znaczeniu gospodarczym agrofag ten wywołuje w szklarniowych uprawach pomidora w Izraelu i Chinach.

Wirus jest przenoszony w sposób mechaniczny, w wyniku bezpośredniego kontaktu pomiędzy roślinami, na narzędziach ogrodniczych, rękawicach, odzieży, itp., a na większą odległość na roślinach do sadzenia i materiale do szczepienia oraz z nasionami. Nie można wykluczyć przeniesienia wirusa przez trzmiele podczas zapylania przez nie kwiatów.

Tomato mottle mosaic virus obecnie nie znajduje się na liście agrofagów kwarantannowych dla Unii Europejskiej, niemniej przeprowadzona przez Julius Kühn-Institut (Niemcy) ocena zagrożenia wykazała duże ryzyko fitosanitarne ze strony tego wirusa.

W przypadku jakichkolwiek podejrzeń co do obecności agrofaga w uprawach pomidora i papryki, zwłaszcza pod osłonami, należy poinformować o tym fakcie najbliższą jednostkę organizacyjną Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN).

Źródło: PIORIN