DEBATA ROLNA 2019

W dniu 20 września br. w Sali Kolumnowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego Lubuska Izba Rolnicza wraz z Sekretariatem Regionalnym Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich w Zielonej Górze zorganizowała konferencje pn. Debata Rolna 2019 pod honorowym patronatem Wojewody Lubuskiego Władysława Dajczaka oraz Marszałek Województwa Lubuskiego Elżbiety Anny Polak.

Jest to już kolejna edycja konferencji Debata Rolna organizowana przez Lubuską Izbę Rolniczą, której głównym celem jest wsparcie i promocja rolnictwa poprzez podejmowanie istotnych tematów dla lubuskiej i polskiej wsi, a także zaproszenie do dyskusji na aktualne, problemowe tematy uczestników konferencji tj. głównie rolników województwa lubuskiego oraz przedstawicieli firm i instytucji branży rolniczej i współpracujących z rolnikami. W tegorocznej konferencji LIR zaproponowało zróżnicowaną tematykę, tak aby każdy ze słuchaczy mógł znaleźć odpowiadające mu tematy.

Debatę Rolną 2019 otworzyli: Stanisław Myśliwiec prezes Lubuskiej Izby Rolniczej oraz Stanisław Tomczyszyn Wicemarszałek Województwa Lubuskiego, którzy w swoich wypowiedziach odnieśli się m.in. do tegorocznej suszy, która w największym stopniu doświadczyła województwo lubuskie, jednakże dzięki stacjom meteorologicznym postawionym przez LIR z dotacji celowej ze środków Województwa Lubuskiego, w tym roku wszystkie gatunki roślin zostały objęte suszą praktycznie w jednym czasie. Oszczędziło to na pewno czas i niepotrzebne napięcia, jakie miały miejsce w ubiegłym roku.

Pierwszy wykład pt. Fotowoltaika – praktyczne aspekty – czy to się opłaca?, tak jak wskazuje temat dotyczył możliwości i korzyści zainstalowana systemów fotowoltaicznych oraz zwrotu poniesionych kosztów instalacyjnych. Temat przedstawili Robert Sawicki i Piotr Stawicki z firmy Ozeris Sp. z o.o. ze Szczecina. W swoim wystąpieniu przestawili oni m. in. jak wyglądają elementy składowe instalacji, jak dzielą się instalacje ze względu ma moc, sposób przyłączenia do sieci oraz sposób montażu. Prelegenci przedstawili także jak wyglądają poszczególne etapy realizacji inwestycji ze wszystkimi decyzjami oraz jak rozkłada się uzysk energii w ciągu roku. Coraz większe zainteresowanie fotowoltaiką wynika z obniżających się kosztów instalacji, dzięki czemu przy instalacji 7 kW, przyjmując koszt realizacji na poziomie ok. 29400 zł i cenę energii na poziomie 0,55 zł/kW oraz roczny wzrost cen energii o 5%, okres zwrotu instalacji wyniesie ok. 7,5 lat. Wpływ na okres zwrotu kosztów instalacji ma kilka czynników, m.in. uzyskanie dotacji, wzrost cen energii, zmiana nawyków korzystania z urządzeń w domu (zwiększenia bieżącego zużycia), wielkość instalacji, zmienna roczna produkcja w zależności od pogody itp. Niemniej jednak instalacje fotowoltaiczne, zarówno te mikro jak i te o dużej mocy stają się coraz bardziej popularne na obszarach wiejskich, stąd tez spore zainteresowanie tematem.

Kolejny wykład dotyczył porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego (PDO) oraz rekomendacji odmian roślin uprawnych w Polsce, a temat przedstawił Józef Zych kierownik Zakładu Badania i Oceny Wartości Gospodarczej Odmian Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU) w Słupi Wielkiej. Pierwsza część prelekcji miała za zadanie zapoznanie uczestników konferencji czym zajmuje się reprezentowana przez wykładowcę instytucja i system PDO, jak wygląda struktura organizacyjna oraz lokalizacja jednostek, kto zasila wojewódzkie zespoły PDO, a także skąd pochodzą środki na finansowanie działalności PDO. Należy tu podkreślić, iż Lubuska Izba Rolnicza obok Samorządu Województwa Lubuskiego są partnerami PDO wynikającymi z ustawy i wspierają działalność PDO, również finansowo. W wyniku prowadzonych prac powstają Listy Odmian Zalecanych do Uprawy na Obszarze Województw (LOZ). W woj. lubuskim na 2019 rok znalazło się 13 list z odmianami dla takich roślin jak: pszenica ozima, jęczmień ozimy, pszenżyto ozime, żyto ozime, pszenica jara, jęczmień jary, owies, pszenżyto jare, rzepak ozimy, groch siewny, łubin wąskolistny, łubin żółty i soja. W naszym województwie Stacja Doświadczalna Oceny Odmian znajduje się w Świebodzinie i odpowiedzialna jest właśnie za koordynację programu PDO i tworzenie LOZ. Działa na powierzchni ponad 31 ha, z czego doświadczenia budżetowe wynoszą 9,5 ha. W związku z ciągłymi zmianami w rolnictwie, czy to na płaszczyźnie technologicznej, czy to coraz częściej pojawiającymi się zmianami klimatycznymi niezwykle istotna i cenna jest praca Stacji Doświadczalnych Oceny Odmian, z której wyników wszyscy powinniśmy czerpać wiedzę.

Następny wykład pn. „Praktyki adaptacyjne do zmian klimatu w województwie lubuskim” zaprezentował dr Robert Borek z Zakładu Biogospodarki i Analiz Systemowych Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa PIB w Puławach. Wykład zawierał takie aspekty jak: zdefiniowanie problemów rolnictwa wobec zmiany klimatu, racjonalne gospodarowanie glebą i przestrzenią rolniczą, agroleśnictwo i niskoemisyjne technologie uprawy a także informację nt. Strategicznego Planu Adaptacji oraz Wspólnej Polityki Rolnej wobec zmian klimatu. Można śmiało powiedzieć, że to właśnie działalność człowieka w dużej mierze przyczyniła się do postępujących zmian pogodowych, które zaczynają się utrzymywać na poszczególnych obszarach. Głównym powodem takiego stanu rzeczy jest w ostatnich kilkudziesięciu latach podwojenie liczby ludności na świecie, a co za tym idzie zwiększenie produkcji żywności także poprzez intensyfikacje produkcji, tj zwiększenie zużycia nawozów mineralnych, środków ochrony roślin, wody itp., powodując degradację gleb. Rozwiązaniem może być zachowanie bioróżnorodności na obszarach rolniczych, takich jak miedze, oczka wodne, zadrzewienia i zakrzaczenia śródpolne, które mają znaczący wpływ na obieg składników mineralnych, poprawę struktury gleby i ochronę przed erozją, zahamowanie nadmiernego parowania, ochrona przed wiatrem itp. Również system uprawy ma znaczenie; dla przykładu przy tradycyjnej uprawie orkowej mineralizacji ulega 150 – 350 kg/ha węgla organicznego (100 kg C org. to emisja ok. 360 kg CO2). Rozwiązaniem w tym przypadku będzie zastosowanie siewu bezpośredniego. Należy również pamiętać, aby nie nawadniać upraw więcej niż wynosi poziom polowej pojemności wodnej gleby, gdyż oprócz straty wody, wypłukiwane są składniki pokarmowe (strata nawozu) i degradowana jest gleba. Także WPR po 2020 roku przewiduje wsparcie wobec zmian klimatu. Między innymi, w zamian za zazielenienie i zasady wzajemnej zgodności, przewiduje się system warunkowości wsparcia w tym wykorzystanie kalkulatora w zakresie zrównoważonego gospodarowania składnikami pokarmowymi w gospodarstwie. Dodatkowo przewiduje się co najmniej 30% alokacji na działania prośrodowiskowe w ramach II filaru (bez ONW) oraz co najmniej 40% alokacji na działania klimatyczne w ramach budżetu WPR.

Ostatni wykład: „Inicjatywy na rzecz skracania łańcuchów dostaw żywności” przedstawiła Małgorzata Bartkiewicz z Firmy Szkoleniowej Ekologia w Biznesie. Nadal najbardziej popularną sprzedaży produktów rolnych jest sprzedaż bezpośrednia, jednak już coraz częściej oprócz typowej sprzedaży na targowiskach, czy przy gospodarstwach, coraz częściej rolnicy korzystają ze sprzedaży przez internet. Jest to wygodna forma kontaktu ze świadomym klientem, wykluczająca pośredników, czy konieczność posiadania powierzchni handlowej. Oczywiście są też minusy tej formy, gdyż nie wszystko można sprzedać przez internet, dochodzą koszty i czas pakowania oraz brak możliwości fizycznego kontaktu z towarem przez kupującego. Innym przykładem sprzedaży bezpośredniej jest inicjatywa paczka od rolnika, gdzie grupa kilku – kilkunastu rolników zakłada kooperację w celu kompleksowej sprzedaży swoich produktów. Klienci otrzymują co tydzień ofertę i mogą złożyć w konkretnym terminie zamówienie. Paczki są dostarczane w określonym terminie w ustalone miejsce, w którym klienci odbierają towar. Podobną formę mają kluby zakupowe. Coraz popularniejsze stają się również platformy sprzedażowe. W drugiej części wykładu prelegentka skupiła się na produkcji ekologicznej i promocji żywności eko, jej walorów zdrowotnych oraz możliwościach sprzedaży i zakupu tych produktów – ekobazary.

Na zakończenie Prezes LIR Stanisław Myśliwiec podsumowując konferencję zauważył, iż wszystkie tematy były ciekawe i wnosiły nowe, wcześniej nieznane elementy, które zachęcały do dyskusji. Dobrze jest mieć możliwość skonfrontowania swojej wiedzy i doświadczenia ze specjalistami w danej dziedzinie, na co zdecydowanie pozwala konstrukcja tej konferencji.

Serdecznie dziękujemy za okazane wsparcie sponsorom Debaty Rolnej 2019, a byli to:

• Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
• Bank BNP PARIBAS
• Bomadek Sp. z o.o.
• C.K. ZIEMIANIN Czesław Karczmar
• Kopalnia Węgla brunatnego „Sieniawa” Sp. z o.o.
• Lubuski Związek Hodowców Bydła
• Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW”