OD 1 STYCZNIA 2012 POPRAWI SIĘ LOS WIELU ZWIERZĄT W POLSCE

W związku z licznymi nadużyciami oraz przypadkami drastycznych aktów przemocy i okrucieństwa wobec zwierząt, w ustawie z 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt wprowadzone zostały zmiany. Znowelizowana 16 września 2011 r. Ustawa o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 r., wprowadzając liczne zmiany.

Najważniejsze wśród nich to:
– zakaz sprzedaży psów na targowiskach, targach i giełdach;
– zakaz sprzedaży psów poza miejscami chowu i hodowli;
– zakaz rozmnażania psów i kotów w celach handlowych (nie dotyczy hodowli zwierząt zarejestrowanych w organizacjach, których statutem jest działalność związana z hodowlą psów i kotów rasowych);
– zabrania się też nabywania zwierząt na targowiskach i poza miejscami chowu i hodowli;
– zakaz przycinania psom uszu i ogonów;
– zakaz używania do pracy lub w celach sportowych zwierząt zbyt starych lub zbyt młodych;
– zakaz narażania zwierząt gospodarskich i domowych na warunki atmosferyczne groźne dla ich zdrowia i życia;
– zakaz transportu i przetrzymywania żywych ryb przeznaczonych na sprzedaż bez wody;
– zniesienie przepisu, że myśliwym wolno zabijać psy i koty;
– zakaz stałego trzymania psów na uwięzi ponad 12 godzin i na łańcuchu krótszym niż 3 metry;
– wprowadzenie obowiązku puszczania psów poza własnym terenem tylko z oznakowaniem umożliwiającym identyfikację właściciela;
– obowiązek sporządzania przez gminy corocznych planów opieki nad zwierzętami bezdomnymi i zapobiegania bezdomności;
– zakaz odławiania zwierząt bezdomnych, jeśli nie ma dla nich miejsc w schronisku;
– zwiększenie kar więzienia do 3 lat za znęcanie się lub zabicie zwierzęcia;
– zniesienie ograniczeń grzywny za znęcanie się nad zwierzętami;
– podniesienie wysokości nawiązki orzekanej przez sąd od sprawców przestępstw przeciw zwierzętom na rzecz organizacji pro-zwierzęcych do 100 tys. złotych oraz wprowadzenie kary zakazu posiadania zwierzęcia do 10 lat.
Ponadto, w świetle znowelizowanych przepisów, osoba, która napotka porzuconego psa lub kota, w szczególności pozostawionego na uwięzi, ma obowiązek powiadomić o tym najbliższe schronisko dla zwierząt, straż gminną lub policję, co ma zapobiec m.in. przypadkowym pogryzieniom i rozmnażaniu się zwierząt poza kontrolą.

Obowiązki gminy
Z nowelizacji ustawy wynika, że problem bezdomności musi być regulowany uchwałą gminy, która corocznie ma określać program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt. Program taki musi obejmować plan znakowania zwierząt w gminie oraz:
– zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt;
– opiekę nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich dokarmianie;
– odławianie bezdomnych zwierząt;
– obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla zwierząt;
– poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt;
– usypianie ślepych miotów;
– wskazanie gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt gospodarskich;
– zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt.
Koszty realizacji programu ponosi gmina, a odpowiedzialnym za przygotowanie projektu jest, według znowelizowanej ustawy, wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Możliwa do zrealizowania część zadań może zostać powierzona podmiotowi prowadzącemu schronisko dla zwierząt. Ponadto nowelizacja umożliwia rozwiązanie problemu ze zwierzętami gospodarskimi, które będą mogły być umieszczane, jeżeli zajdzie taka potrzeba, w indywidualnych gospodarstwach rolnych wskazanych przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Decyzję taką od 1 stycznia 2012 r. będzie można podjąć z urzędu po uzyskaniu informacji od policji, straży gminnej, lekarza weterynarii lub upoważnionego przedstawiciela organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

Zaostrzenie kar
Ustawa zdecydowanie zabrania znęcania się nad zwierzętami i zgodnie z oczekiwaniami społecznymi zaostrza kary za bezzasadne zabicie zwierzęcia lub za znęcanie się nad nim.
Zgodnie z art. 35 ust. 1 znowelizowanej ustawy: „Kto zabija, uśmierca zwierzę albo dokonuje uboju zwierzęcia z naruszeniem przepisów art. 6 ust. 1, art. 33 lub art. 34 ust. 1-4, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.” Tej samej karze podlega ten, kto znęca się nad zwierzęciem.
Natomiast „Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 lub 1a działa ze szczególnym okrucieństwem, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.” (ust. 2). Dodatkowo w razie skazania za powyższe przestępstwa sąd będzie mógł orzec przepadek zwierzęcia (jeżeli sprawca jest jego właścicielem) lub zakaz posiadania zwierząt od roku do lat 10. Sąd może też orzec nawiązkę w wysokości od 500 do 100 000 zł na cel związany z ochroną zwierząt.
W razie konieczności bezzwłocznego uśmiercenia zwierzęcia, czynności tej można dokonać przez: podanie środka usypiającego (przez lekarza weterynarii) lub zastrzelenie zwierzęcia wolno żyjącego (dzikiego) – przez osobę uprawnioną do użycia broni palnej.

Nowelizacja była potrzebna
Ustawa o ochronie zwierząt z 21 sierpnia 1997 r. nie spełniła pokładanych w niej nadziei, ponieważ nie uwzględniała szeregu zagadnień, które wpływają na sytuację zwierząt w Polsce. Tym samym konieczne stało się znowelizowanie ustawy w celu pełniejszego zapewnienia ochrony zwierząt w naszym kraju. Dlatego wprowadza się po raz pierwszy definicję schroniska dla zwierząt. Przez ,,schronisko” rozumie się miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzętami domowymi, spełniające warunki określone w ustawie z 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342 oraz z 2010 r. Nr 47, poz. 278, Nr 60, poz. 372 i Nr 78, poz. 513).
Sprecyzowanie tego pojęcia było istotne, bowiem brak dookreślenia pojęcia schroniska i zapewnienia opieki nad zwierzętami dawało możliwość powstania ogromnej liczby różnych miejsc, w których gromadzono zwierzęta, pozostające poza jakimkolwiek nadzorem i kontrolą. Kompletny brak kontroli ze strony gmin, a dodatkowo brak kontroli ze strony Inspekcji Weterynaryjnej, usankcjonowany przepisami wewnętrznymi, prowadził do masowej eksterminacji zwierząt i utrudniał walkę z prowadzonymi na ogromną skalę pseudohodowlami, które „produkowały” szczenięta i kocięta przypominające wyglądem rasy cieszące się akurat popytem.
Zakaz wprowadzania do obrotu zwierząt domowych na targowiskach, targach i giełdach, poza hodowlami, zaowocuje pewnie w przyszłości pozytywnie kontrolą rozrodczości psów i kotów oraz zmniejszeniem liczby niechcianych zwierząt w schroniskach. Konieczność znakowania zwierząt poprawi kontrolę nad ilością zwierzaków posiadanych przez jednego właściciela i jakością ich życia, dzięki czemu będzie można zapobiec m.in. śmierci z głodu, nielegalnemu handlowi i walkom organizowanym dla chorej rozrywki. Jest więc nadzieja, że zwierzętom w naszym kraju będzie żyło się lepiej.

Red.