MINISTERSTWO INFRASTRUKTURY W SPRAWIE WARUNKÓW TECHNICZNYCH DLA KOMBAJNÓW PODCZAS PRZEJAZDU PRZEZ DROGĘ PUBLICZNĄ

W odpowiedzi na wniosek samorządu rolniczego w sprawie zmiany rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia, mającej na celu umożliwienie poruszania się po drogach publicznych kombajnów rolniczych z niezdemontowanym zespołem żniwnym (hederem), ministerstwo infrastruktury, w piśmie z dn. 28.08.2022 r., przedstawiło poniższe stanowisko.

„(…) Propozycja zmiany § 45 ust. 3 pkt 1 ww. rozporządzenia w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia jest związana z koniecznością demontażu części maszyn rolniczych np. hedera w kombajnach, w celu osiągnięcia wymaganej przez pojazd szerokości określonej www. rozporządzeniu tj. 3 m, co jest problematyczne dla rolników szczególnie w okresie żniwnym.

Należy zauważyć, iż temat ten był niejednokrotnie przedmiotem konsultacji i analiz z podmiotami działającymi w obszarze dopuszczania pojazdów do ruchu drogowego, które negatywnie odnosiły się do wprowadzenia przepisów umożliwiających poruszanie się kombajnów zbożowych z zamontowanym zespołem tnącym (hederem). Wskazywano, iż skutki zdarzeń drogowych z udziałem tego rodzaju pojazdów mogą być bardzo poważne, chociażby ze względu na wystające ostre elementy zespołu tnącego mogące stanowić bardzo duże zagrożenie dla użytkowników drogi, zwłaszcza pieszych i rowerzystów.

Ruch pojazdów rolniczych, w tym również kombajnów odbywa się w większości po drogach zlokalizowanych na terenach wiejskich. Najczęściej są to drogi powiatowe i gminne o szerokości pasa ruchu od 2,25 m do 3,5 m. W związku z tym propozycja zniesienia ograniczenia, o którym mowa w przepisie § 45 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia na drogach gminnych i powiatowych może przyczynić się do znacznego pogorszenia bezpieczeństwa na tych drogach oraz utrudniać lub wręcz uniemożliwiać korzystanie z pasa ruchu przez pojazdy poruszające się w kierunku przeciwnym do pojazdu wolnobieżnego, zmuszając kierowców do zjeżdżania na pobocze, hamowania lub całkowitego zatrzymania pojazdu. Problem dotyczy w szczególności dróg klasy D i L, na których normatywna szerokość pasów ruchu wynosi odpowiednio 2,5 m i 2,75 m, co już przy obecnych przepisach wymusza na kierujących pojazdami, o szerokości całkowitej wynoszącej 3 m, częściowe zajęcie sąsiedniego pasa ruchu, utrudniając tym samym swobodny ruch pojazdów jadących w przeciwnym kierunku. W przypadku, gdy po drodze poruszałby się kombajn zbożowy wraz z hederem o szerokości np. 4,5 m, wykonanie manewru wymijania i wyprzedzania przez inny pojazd byłoby niemożliwe. Dotyczy to nie tylko samochodów ciężarowych i osobowych, ale także czterokołowców i jednośladów.

Istotnym argumentem przeciwko dopuszczeniu do ruchu takich pojazdów jest również fakt, że kombajny często przemieszczają się po drogach pomiędzy poszczególnymi miejscami pracy (polami) również po zmierzchu, co może mieć dodatkowy negatywny wpływ na bezpieczeństwo użytkowników dróg, gdyż rozpoznanie przez kierującego innym pojazdem sylwetki pojazdu wolnobieżnego jest znacznie ograniczone, a właściwa ocena szerokości tego pojazdu utrudniona.

Biorąc pod uwagę powyższe, uprzejmie informuję, iż dostrzegam przedstawione w Pana wystąpieniu potrzeby rolników oraz dotykające ich uciążliwości związane z użyłkowaniem kombajnów. Mając jednak na względzie negatywne stanowiska uzyskane w toku przeprowadzonych konsultacji i analiz, w ocenie resortu infrastruktury, wprowadzenie do obecnie obowiązujących przepisów rozwiązań umożliwiających rolnikom przemieszczanie się kombajnami zbożowymi z zamontowanym hederem w sposób istotny wpłynie na pogorszenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym bezpieczeństwa innych użytkowników dróg publicznych.

Jednocześnie, odnosząc się do kwestii wystąpienia do Komendanta Głównego Policji w zakresie propozycji odstąpienia od nakładania na rolników grzywien w drodze mandatów karnych, uprzejmie wyjaśniam, iż problematyka działań z zakresu kontroli wykonywanych przez organy do tego powołane, w tym sposobu interwencji służb, dotyczy obszaru bezpieczeństwa i porządku publicznego. Kwestie te pozostają więc we właściwości resortu spraw wewnętrznych i administracji oraz resortu sprawiedliwości.”