KONFERENCJA Z UDZIAŁEM PRZEDSTAWICIELI WOJEWÓDZKICH IZB ROLNICZYCH

W minionym tygodniu (10 kwietnia 2025 r.) w Trzebnicy, z inicjatywy Dolnośląskiej Izby Rolniczej, odbyło się spotkanie podsumowujące działania pomocowe dla rolników poszkodowanych w wyniku ubiegłorocznej powodzi, które zorganizowane zostało w ramach spotkania Zarządów Izb Rolniczych, Delegatów do Krajowej Rady Izb Rolniczych oraz Dyrektorów Biur Izby.

Tematem przewodnim było podziękowanie za zaangażowanie się w pomoc poszkodowanym podczas zeszłorocznej powodzi. Wojewódzkie Izby Rolnicze wraz z innymi jednostkami działającymi na rzecz Rolnictwa, jak np. TUW, ODR-y, KOWR czy ARiMR, podjęły się wspólnej współpracy w kierunku działań zmierzających m.in. w pozyskaniu, przechowywaniu, rozdysponowaniu niezbędnych rolnikom produktów. Koordynacja zadań przez wojewódzkie samorządy rolnicze była możliwa dzięki rolnikom, którzy przekazywali swoje produkty według zgłaszanego zapotrzebowania. Rolnicy okazali pomocną dłoń,  by wesprzeć swoich poszkodowanych kolegów m.in. z województwa dolnośląskiego i opolskiego. Dlatego też włodarze tych dwu Izb postanowili wyrazić słowa podziękowania za okazaną sprawną pomoc i efektywne działania.

Podczas spotkania szczególnie podkreślono znaczenie solidarności środowiska rolniczego. Rolnicy z różnych regionów kraju przekazywali poszkodowanym gospodarstwom różne produkty – od pasz, przez środki ochrony roślin, po inne niezbędne materiały i środki. Wsparcie to okazało się nieocenione w pierwszych tygodniach po kataklizmie. Instytucje rządowe i samorządowe, organizacje branżowe oraz lokalne stowarzyszenia odegrały kluczową rolę w koordynacji pomocy, zapewniając sprawny przepływ informacji oraz dystrybucję darów.

W ramach podziękowania za zaangażowanie i współpracę, wybranym przedstawicielom rolników i reprezentantom instytucji, wręczono okolicznościowe statuetki symbolizujące solidarność i wspólnotę w trudnych chwilach oraz listy gratulacyjne. Podziękowano za empatię, szybkie reakcje i gotowość do działania mimo trudnych warunków.

Prezes LIR Andrzej Kałek, odbierając podziękowania dla lubuskiego samorządu lubuskiego, przypomniał, iż „oczekując na falę kulminacyjną, lubuscy rolnicy walczyli przy wałach wykorzystując swój sprzęt, by utrzymać wodę w ryzach”. Podkreślił, że „lubuscy rolnicy, nie tylko poprzez izbę i inne organizacje, ale również oddolnie okazywali się wsparciem, bezpośrednio niosąc pomoc tym, którzy jej potrzebowali wówczas i potrzebują jej nadal”.

Przybyli na spotkanie przedstawiciele województwa lubuskiego w osobach Prezesa, Członków Zarządu – Marka Grabia i Czesława Hładkiego, Delegata do KRIR – Marka Strzelczyka oraz pracownika Biura LIR Katarzynę Frąckowiak, w dalszej części mieli sposobność uczestniczyć w wykładzie pt. „Aktualna sytuacja oraz perspektywy dla rynków rolnych”. Nastąpiło to po części oficjalnej, gdy głos zabrał dr inż. Tomasz Berbeka, który jako ekspert z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, przedstawił aktualną sytuację na rynkach rolnych oraz perspektywy na najbliższe lata – do roku 2032, koncentrując się na wyzwaniach ekonomicznych, społecznych i środowiskowych. Zwrócił uwagę na wyzwania związane ze zmianami klimatycznymi oraz rosnącymi kosztami produkcji, ale wskazał również możliwe kierunki rozwoju i wsparcia dla sektora rolnego.

Dr Berbeka wspomniał o wpływie Zielonego Ładu na procesy koncentracji w rolnictwie. Zwrócił przy tym uwagę na konieczność dostosowania polityki rolnej do założeń zrównoważonego rozwoju oraz integracji tych kwestii w różnych obszarach polityki UE.

W kontekście zmian klimatycznych, dr Berbeka podkreślił, że nieprzewidywalność tych zmian sprawia, iż biotechnologie, choć obiecujące, nie stanowią wystarczającej odpowiedzi na wyzwania związane z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi. Zauważył, iż istotny jest rozwój nowoczesnego systemu ubezpieczeń rolnych jako skutecznego narzędzia stabilizacji dochodów rolników.

W swej wypowiedzi, ukazując działania USA oraz Chin, podkreślił, że polskie rolnictwo powinno skupić się obecnie na przeciwdziałaniu niekorzystnym wpływom.

W kontekście Chin, dr Berbeka podkreśla, że kraj ten jest zarówno ogromnym rynkiem zbytu, jak i źródłem ryzyka dla europejskiego rolnictwa. Zauważa, że napięcia handlowe między Chinami a USA mogą otworzyć nowe możliwości eksportowe dla Europy, zwłaszcza w sektorach takich jak wieprzowina, produkty mleczne i rośliny oleiste. Jednakże ostrzega, że rosnąca zależność od chińskiego rynku może być niebezpieczna, szczególnie w obliczu zmienności polityki Pekinu.​

Szansą dla europejskiego i polskiego rolnictwa mogłoby być wprowadzenie ceł odwetowych. Komisja Europejska, w odpowiedzi na amerykańskie cła na stal i aluminium, zapowiedziała wprowadzenie ceł odwetowych obejmujących m.in. towary rolne. Cła te mają obejmować produkty takie jak drób, wołowina, owoce morza, orzechy, jaja, nabiał, cukier i warzywa, a ich wartość szacuje się na około 26 miliardów euro. W kontekście rolnictwa, takie działania mogą wpłynąć na konkurencyjność europejskich producentów oraz kształtować politykę handlową Unii Europejskiej.

Warto zauważyć, iż w swoich badaniach dr Berbeka analizował opłacalność produkcji zbóż w różnych gospodarstwach na Dolnym Śląsku. A ich podstawie stwierdził, że średniej wielkości gospodarstwa osiągają lepsze wyniki ekonomiczne, co sugeruje potrzebę wsparcia dla średniej wielkości gospodarstw rodzinnych w ramach polityki rolnej.​

Wspomniał również, iż zadłużenie rolników zbliża się do 34 mld zł, co może stworzyć coraz poważniejszy problem.

Podczas spotkania dr inż. Tomasz Berbeka dostarczył cennych informacji dotyczących ekonomicznych aspektów rolnictwa, zwracając uwagę na konieczność dostosowania polityki rolnej do zmieniających się warunków klimatycznych i globalnych.

Na zakończenie odbyło się spotkanie z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Czesławem Siekierskim, podczas którego omówiono bieżącą sytuację w rolnictwie. Minister poinformował o podejmowanych działaniach mających za zadanie uchronić polski rynek mięsny przed pryszczycą, natomiast w odniesieniu do tematu rynku rolnego podkreślił, iż „trzeba rozwiązań, które stabilizowałyby sytuację”.

Zgromadzonym uczestnikom potwierdził również, iż z dniem 10 kwietnia uruchamiany jest program dający rolnikom możliwość zwrotu kosztów poniesionych przy przygotowywaniu wniosków o dopłaty bezpośrednie. Jak doczytać można w oficjalnym Komunikacie na https://www.gov.pl/web/rolnictwo/uwaga-rolnicy-wazny-komunikat  „Zwrot, ustalony na poziomie stawek przyjętych przez MRiRW dla ośrodków doradztwa rolniczego w roku 2024 i powiększony o 5% wskaźnik inflacji, realizowany będzie na podstawie faktur wystawianych rolnikom przez firmy świadczące usługi doradcze (ODR, IR i inne podmioty).”

Spotkanie przebiegło w atmosferze wdzięczności, refleksji, ale i nadziei na lepszą przyszłość dla polskiego rolnictwa. Pokazało również, że rolnicy identyfikują się ze sobą, a w porozumieniu z powołanymi do działania na rzecz rolnictwa instytucjami, mogą sprawnie i efektywnie współpracować.

Katarzyna Frąckowiak