SPOTKANIE W WITNICY – NIE RÓBCIE Z NAS REZERWATU!

Z inicjatywy delegatów Lubuskiej Izby Rolniczej z gm. Witnica Czesława Hładkiego i Bronisława Bacha, a w związku z zgłaszanymi uwagami i zastrzeżeniami przez miejscowych rolników co do przeprowadzanych prac melioracyjnych przez realizatorów projektu rewitalizacji siedlisk łąkowo-bagiennych w Polderze Północnym, Zarząd Lubuskiej Izby Rolniczej zorganizował w dniu 27 lutego 2013r. w Regionalnym Centrum Ratownictwa w Witnicy spotkanie, na które zostali zaproszeni przedstawiciele administracji rządowej i samorządowej woj. lubuskiego, przedstawiciele instytucji odpowiedzialnych za meliorację i ochronę przyrody oraz sołtysi i przedstawiciele rolników z miejscowości których grunty są położone w Otulinie Parku, w bezpośrednim sąsiedztwie Parku Narodowego „Ujście Warty”.

Spotkanie otworzył i prowadził Prezes Lubuskiej Izby Rolniczej Władysław Piasecki.

Tematem spotkania był stan melioracji na obszarze Polderu Północnego oraz jej wpływ na przedmioty ochrony i realizację zadań ochronnych w obszarze chronionym, w związku z realizacją projektu „Aktywna ochrona ptaków wodnych i błotnych na terenie Polderu Północnego w Parku Narodowym „Ujście Warty” poprzez poprawę warunków wodnych siedlisk lęgowych oraz miejsc żerowania i odpoczynku w czasie migracji i zimowania. Bagna są dobre!”. Dla ochrony ptaków wodnych i błotnych projekt zakłada utworzenie trzech stref  uwilgotnienia. Zaplanowano odbudowę 183 km rowów, 46 przepustów/zastawek i 4 jazów wraz z przepławkami dla ryb.

W ocenie rolników oraz melioranta-hydrologa Romualda Falewicza założenia Projektu oraz wykonane prace melioracyjne zmieniają istniejący dotąd system melioracyjny w Polderze, który wybudowany w latach 70-tych, pomimo zaniedbań, jakoś dotąd funkcjonował. Teraz zmieniona została istota doliny, tzn. doprowadzanie i odprowadzanie wody. Kanał Stara Warta nie będzie odbiornikiem wody, co zakłóci istniejący tu dotąd „porządek”. W najgorszym położeniu znalazły się grunty w Krześniczce i Dąbroszynie, które już dzisiaj są zalane. A rolnicy pytają co będzie gdy dojdzie do realizacji Projektu, gdzie zgodnie z założeniami będzie piętrzenie wody?

Projektem  objęte zostały grunty Parku Narodowego „Ujście Warty” oraz rolników leżące w Otulinie Parku. Grunty rolników są jednocześnie obszarem Parku Krajobrazowego „Ujście Warty”. Odbudowę rowów melioracyjnych i przepustów zaplanowano tylko na ternie Parku, zmieniając przy tym system melioracyjny. Przy tak wykonanej melioracji  niemożliwe będzie odprowadzenie wody z gruntów rolników, zwłaszcza w okresie zaplanowanego piętrzenia.

Rolnicy podnoszą, że w związku z realizacją Projektu ulegnie pogorszeniu stan ochrony w Otulinie Parku, pogorszą się warunki gospodarowania, tj. ich warsztat pracy.

Rolnicy są zainteresowani powstrzymywaniem degradacji gleb torfowych, zapobieganiem pogorszeniom stanu chronionych siedlisk przyrodniczych oraz ochroną cennych gatunków ptaków poprzez stwarzanie im właściwych warunków bytowania. Dlatego realizują tutaj pakiety ptasie i przyrodnicze w ramach programu rolnośrodowiskowego. Działalność rolnicza zawsze wiązała się z ochroną przyrody, zwłaszcza na użytkach zielonych.

Aby nie dopuścić do stanu pogorszenia należy przeprowadzić odnowienie zbiorczych rowów również w Otulinie Parku i włączyć je, wkomponować w system melioracyjny zaprojektowany w Projekcie, tak aby znów stanowił połączoną sieć melioracyjną wraz z kanałami podstawowymi w całym Polderze Północnym. Tylko takie rozwiązanie spowoduje, że po okresach piętrzenia wody, woda z gruntów rolników będzie mogła być odprowadzona w optymalnym dla rolnictwa czasie.

Nie można dopuścić aby w Otulinie Parku doszło do zagrożenia ograniczenia powierzchni koszonych łąk i wypasanych pastwisk, do rygorystycznych zmian reżimu wodnego, do ekspansji obcych gatunków roślin i zwierząt.

Wicewojewoda Jan Świrepo apelował, aby kosztem rolnictwa nie podejmować w Parku przedsięwzięć z myślą o ochronie przyrody. Jeżeli rzeczy które dzielą obie strony są tak ciężkie i trudne do rozwiązania, to należy doprowadzić do spotkania z przedstawicielami Ministerstwa Rolnictwa i Ministerstwa Środowiska.

Dyskusja, która chwilami była bardzo gorąca, zakończyła się podjęciem deklaracji oraz zaoferowaniem pomocy i współpracy, celem rozwiązania problemu:

1. Rolnicy zadeklarowali się że możliwie w jak najszybszym czasie założą Spółkę Wodną, która będzie mogła być partnerem przy ubieganiu się o środki na meliorację.
2. Wiceprezes Stowarzyszenia Ptaki Polskie Paweł Sidło zadeklarował pomoc i współpracę Stowarzyszenia w pozyskaniu funduszy na wsparcie odbudowy zbiorczych rowów w Otulinie Parku.
3. Do realizacji przedsięwzięcia został zaproszony również Park Krajobrazowy „Ujście Warty”.

Po utworzeniu Spółki Wodnej Paweł Sidło zobowiązał się zorganizować trójstronne spotkanie celem zapoznania się o dostępności na ten cel funduszy oraz jakie są warunki ubiegania się o nie. Kolejnym etapem będzie napisanie projektu o pozyskanie środków.

Chciałbym w tym miejscu zaznaczyć, że nie można pozostawić rozwiązania tego problemu tylko samym rolnikom, ponieważ zgodnie zobowiązującymi przepisami:  Obowiązkiem organu sprawującego nadzór nad obszarem Natura 2000, organów ochrony przyrody sprawujących nadzór nad danym obszarem ochrony oraz organów administracji jest zapobieganie wszelkim pogorszeniom stanu siedlisk i niepokojeniu gatunków będących przedmiotami ochrony. Dotyczy to zapobieganiu pogorszeniom spowodowanym przez czynniki naturalne, jak i pogorszeniom w wyniku działalności człowieka.    

E.R.

GALERIA: