ODPOWIEDŹ MRIRW W SPRAWIE SZACOWANIA STRAT SPOWODOWANYCH PRZEZ SUSZĘ

W odpowiedzi na wniosek zgłoszony podczas IV posiedzenia Rady ds. Młodych Rolników przy KRIR w sprawie algorytmu w aplikacji suszowej, odwołania się od decyzji w sprawie wyliczeń w aplikacji oraz wyliczania strat w aplikacji, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przekazało poniższe informacje:

W odpowiedzi na wniosek zgłoszony podczas IV posiedzenia Rady ds. Młodych Rolników przy KRIR w sprawie algorytmu w aplikacji suszowej, odwołania się od decyzji w sprawie wyliczeń w aplikacji oraz wyliczania strat w aplikacji, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przekazało poniższe informacje.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, publiczna aplikacja „zgłoś szkodę rolniczą” służy wyłącznie do szacowania strat spowodowanych przez suszę w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 10 ww. ustawy, suszę oznaczają szkody spowodowane wystąpieniem, w dowolnym sześciodekadowym okresie od dnia 21 marca do dnia 30 września, spadku klimatycznego bilansu wodnego poniżej wartości określonej dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych (tj. zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych lub roślin strączkowych) i gleb.

Minister właściwy do spraw rolnictwa ogłasza, w drodze obwieszczenia, w dzienniku urzędowym ministra właściwego do spraw rolnictwa oraz na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw rolnictwa, w okresie od dnia 21 maja do dnia 20 października, w terminie do 10 dni po zakończeniu sześciodekadowego okresu, wskaźniki klimatycznego bilansu wodnego dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb, z podziałem na województwa, na podstawie danych przekazanych przez Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy.

Wskaźniki Klimatycznego Bilansu Wodnego  wyznaczają zakres i  wymiar suszy.

Mapy Klimatycznego Bilansu Wodnego obrazujące obszary, na których wystąpiły straty spowodowane suszą w uprawach uwzględnionych w Ustawie o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w Polsce, dostępne są na stronie internetowej Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowego Instytutu Badawczego pod linkiem: https://susza.iung.pulawy.pl/kbw

Klimatyczny bilans wodny (KBW) jest różnicą pomiędzy zasilaniem opadowym, czyli wysokością opadów, a parowaniem terenowym, które może być wyznaczane na podstawie pomiarów lub za pomocą formuł empirycznych. Do oceny zagrożenia suszą został utworzony system monitoringu skutków suszy rolniczej uwzględniający klimatyczny bilans wodny i zmienność przestrzenną warunków glebowych.

System zawiera aplikacje komputerowe integrujące dane meteorologiczne potrzebne do obliczenia klimatycznego bilansu wodnego oraz dane z cyfrowej mapy gleboworolniczej obrazującej przestrzenne zróżnicowanie retencji wodnej różnych kategorii agronomicznych gleb.  Od 2020 r. wdrożono do systemu teledetekcję radarową sieci POLRAD (naziemne urządzenia teledetekcyjne), z której dane wykorzystywane są w konstrukcji map klimatycznego bilansu wodnego.

Jest to bardzo ważne z uwagi na istotny element, jaki stanowi opad atmosferyczny w klimatycznym bilansie wodnym, który w bardzo dużym stopniu decyduje  o wielkości suszy rolniczej. Produkt tego systemu obejmuje również weryfikację  i uzupełnienia danych na podstawie informacji dostarczanych przez satelity oraz naziemne stacje meteorologiczne. Uzyskanie takich informacji generowanych przez meteorologiczne radary naziemne pozwala na znaczne uszczegółowienie pola opadów dla całego kraju.

Na podstawie ww. przepisów Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy prowadzi System Monitoringu Suszy Rolniczej, z którego pobierane są dane dotyczące wystąpienia na danej działce i w danej uprawie szkód w wyniku suszy, i wysokości tych szkód do aplikacji „Zgłoś szkodę rolniczą”.

Należy podkreślić, że algorytmy zapisane w aplikacji zapewniają jednolite szacowanie szkód we wszystkich gospodarstwach rolnych, których właściciel zgłosił wniosek o oszacowanie szkód powstałych w wyniku suszy i działają zgodnie z algorytmem określonym  przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Szczegółowe informacje dotyczące algorytmu znajdują się na stronie ministerstwa, pod linkiem: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/szacowanie-suszy2

Ponadto uprzejmie informuję, że obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa, nie przewidują, zarówno innego sposobu wyliczenia, jak i ponownej weryfikacji zgłaszanych przez producentów rolnych strat w  uprawach rolnych powstałych w wyniku wystąpienia suszy. Zarówno protokół jak i kalkulacja oszacowania szkód generowane są automatycznie za pomocą aplikacji elektronicznej i nie stanowią aktu administracyjnego w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego.

Określenie rzeczywistych strat w poszczególnych gospodarstwach rolnych spowodowanych np. wystąpieniem suszy byłoby możliwe wyłącznie po wprowadzeniu obowiązku prowadzenia rachunkowości rolnej i przedstawieniu przez producentów rolnych rocznych sprawozdań finansowych z gospodarstwa rolnego. Do tego czasu pozostaje ustalanie strat w gospodarstwach rolnych na podstawie szacunków.

Pismo KRIR >>> otwórz

Pismo MRiRW >>> otwórz