OGNIWA FOTOWOLTAICZNE W CZECHACH – WYJAZD STUDYJNY

W dniu 15 marca 2013 roku Lubuska Izba Rolnicza zorganizowała jednodniowy wyjazd studyjny do Czech na temat „Praktyczne zastosowanie ogniw fotowoltaicznych w gospodarstwie rolnym”. Wyjazd był finansowany przez Sekretariat Regionalny Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Województwa Lubuskiego. W wyjeździe wzięło udział 42 osoby, w tym regionalni rolnicy, producenci rolni, delegaci LIR oraz członkowie Komisji Rolnictwa Sejmiku: Bogusław Zaborowski, Zbigniew Kołodziej, oraz Leszek Turczyniak.

Leszek Turczyniak, który jest członkiem Regionalnej Rady ds. Energetyki przy Marszałku przy okazji wyjazdu, powiedział o założeniach do strategii energetyki na terenie województwa lubuskiego w zakresie elektroenergetyki oraz energii odnawialnej, ciepłownictwa i gazownictwa oraz racjonalizacji i poszanowania energii.

Przedstawił stan prac w radzie, która wprowadza priorytety w zakresie korzystania ze wsparcia środków unijnych w zakresie odnawialnych źródeł energii (OZE).

Celem wyjazdu studyjnego było rozwijanie kontaktów i współpracy lubuskich rolników między społecznościami wiejskimi na arenie międzynarodowej, poprzez wymianę doświadczeń, aktywizowanie i mobilizację społeczeństwa wiejskiego do wzięcia udziału w procesie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich.

Wzmocnienie i wspomaganie rozwoju gospodarczego wsi poprzez poszukiwanie alternatywnych form dochodu dla działalności rolniczej z poszanowaniem ochrony środowiska.

Do 2020 roku w Polsce 15% energii elektrycznej musi pochodzić ze źródeł odnawialnych. Nasi południowi sąsiedzi Czesi to rozumieją i starają się modyfikować prawo tak, by ułatwić montowanie baterii fotowoltaicznych przez indywidualnych inwestorów. Ich determinacja przynosi wyraźne skutki.

Dużym zaskoczeniem jest bardzo wysoka trzecia pozycja Czech w pierwszej dziesiątce krajów najintensywniej inwestujących w produkcję energii elektrycznej ze słońca. Dzięki wysokiemu poziomowi wsparcia, jakie rząd Czech udzielił fotowoltaice w postaci gwarancji zakupu energii elektrycznej, kraj ten w przeciągu kilku lat stał się jednym z liderów rynku energetyki słonecznej.

Wszystko za sprawą przepisów nakazujących operatorom sieci energetycznych skupowanie energii elektrycznej wyprodukowanej z energii słonecznej.

Pierwszym punktem wyjazdu był przyjazd do Spółdzielni Rolniczej ZOD Brniste. Uczestników bardzo serdecznie przywitał Peter Sklenar, członek zarządu firmy.

Peter Sklenar opowiedział o  działalności firmy oraz o uzyskiwanych wynikach. Firma ZOD od roku jest spółką akcyjną, dotąd była to spółdzielnia. Firma gospodaruje na powierzchni 2300 ha, z czego 90 % to grunty orne. W strukturze zasiewów dominuje pszenica paszowa i jęczmień na paszę – po ok. 600 ha. Uprawia się tu jeszcze350 harzepaku oraz 300 ha kukurydzy na kiszonkę.

Produkcja zwierzęca to tucz indyków w 4 kurnikach oraz chów bydła mlecznego rasy holsztyńska, gdzie stado podstawowe liczy 660 krów. Od krowy uzyskuje się11300 kgmleka. Rocznie produkuje się tu 3000 ton mięsa indyczego oraz ok. 6,5 mln litrów mleka.

W firmie zatrudnionych jest 130 osób. Roczny obrót wynosi 475 mln KC.

W 2010r. na dachach kurników została zamontowana instalacja fotowoltaiczna. Było to w okresie wielkiego rozwoju fotowoltaiki w Czechach, ponieważ wytwarzanie energii elektrycznej z wykorzystaniem promieniowania słonecznego cieszyło się dużym wsparciem państwa.

Następnie Jan Lesak, przedstawiciel firmy EnergySys cz s.r.o. z Liberca, omówił podczas wykładu zasady funkcjonowania fotowoltaiki w Czechach. Zapoznał z warunkami budowy instalacji, zasadą działania, danymi technicznymi oraz opłacalnością inwestycji. Firma, którą reprezentuje zajmuje się montażem systemów fotowoltaicznych.

Fotowoltaika w Czechach zaczęła się rozwijać od 2008r. Na inwestycje nie było dotacji. Zawierane były kontrakty z inwestorami na 20 lat z gwarantowaną ceną prądu. Wysoka cena 1 kWh (13 KC w 2009r. i 12 KC w 2010r.) spowodowała rozwój różnego rodzaju inwestycji. Stawiane były małe i duże instalacje. Na dachach i na polu. Na dachach domów – na potrzeby własne i instalacje, z których cała wyprodukowana energia sprzedawana jest do sieci.  Obecnie w Czechach 12 % energii pochodzi ze źródeł odnawialnych, w tym 8 % z fotowoltaiki.

Projekty instalacyjne opracowywane są w oparciu o dane ilości światła. Montowane są dwa rodzaje paneli: monokrystaliczne i polikrystaliczne. Pierwsze są lepsze gdy jest dużo światła, natomiast drugie – gdy jest zachmurzenie. Dlatego dobrym rozwiązaniem jest instalowanie obu rodzajów paneli w tej samej lokalizacji.

Na kurnikach firmy ZOD zamontowane są panele o wymiarach 1m x 1,6m i mocy znamionowej 240 W. Panel taki waży 12 kg, a wraz z konstrukcją 15 kg. Ważny jest kąt nachylenia paneli. Optymalny to 15-30º na południe. W instalacjach na polu nie ma problemu z kątem nachylenia. Natomiast w przypadku instalacji na dachu, gdy jest płaski, panele montowane są pod kątem do dachu. Aktywność paneli określana jest na 20 – 30 lat. Po 20 latach produkcja energii może być niższa o 20 %.

Produkcja energii w poszczególnych miesiącach jest różna, zależy od ilości dni słonecznych. Zimą, gdy jest śnieg, to w ogóle nie ma produkcji. Zawsze można sprawdzić ile jest produkowanej energii w danym momencie. Ilość produkowanej energii zależy od zainstalowanej mocy. Zainstalowana moc 1 kW daje rocznie energię rzędu 0,9-0,95 kW.

W Czechach dużo jest instalacji na dachach, ale są to małe instalacje o mocy 3 do 5 kW, na potrzeby własne. Instalacje polowe są o dużej mocy i produkują one 90 % energii słonecznej. Z ekonomicznego punktu widzenia najbardziej optymalną jest instalacja o mocy 30 kW.

Po części teoretycznej i degustacji lokalnych wyrobów wędliniarskich z drobiu i wieprzowiny, przyszedł czas na cześć praktyczną. Uczestnicy wyjazdu zwiedzili instalację fotowoltaiczną zainstalowaną na czterech kurnikach o mocy 415 kW oraz zainstalowaną na polu o powierzchni ok. 3 ha o mocy 5 MW. Można było obejrzeć z bliska solary słoneczne oraz nadarzyła się okazja do zadawania pytań.

Rezultatem pobytu było uzyskanie wiedzy z zakresu odnawialnych źródeł energii i ich wpływ na rozwój obszarów wiejskich, a także możliwość dokonania analizy możliwych do przeniesienia dobrych praktyk, wymianę myśli technicznej oraz wprowadzanie nowych technologii na teren województwa lubuskiego. W Czechach nawet z okna autokaru trudno nie zauważyć licznych solarów oraz farm ogniw fotowoltanicznych.

Dziękujemy Sekretariatowi Regionalnemu Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Województwa Lubuskiego za możliwość realizacji wyjazdu.

J.N., E.R.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
Europa inwestująca w obszary wiejskie
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach III schematu Pomocy Technicznej
Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013

GALERIA: