POSIEDZENIE SŁUBICKIEJ RADY POWIATOWEJ LUBUSKIEJ IZBY ROLNICZEJ

W dniu 28 lutego br. w siedzibie Starostwa Powiatowego w Słubicach odbyło się posiedzenie Słubickiej Rady Powiatowej LIR, którą poprowadził przewodniczący Dariusz Kozakiewicz.

W obradach, oprócz członków Rady, uczestniczyli zaproszeni goście w osobach: Czesław Hładki członek Zarządu LIR, dyrektor Marek Halasz oraz Marek Klimkiewicz z OT KOWR w Gorzowie Wlkp., Beata Chmurzyńska kierownik Biura Powiatowego ARiMR w Słubicach, Alicja Iwińska – Szaniecka oraz Agnieszka Szymczak – Jania z Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Słubicach z/s w Ośnie Lubuskim, Wojciech Pawliszak Łowczy Okręgowy ZO PZŁ w Gorzowie Wlkp., Rafał Mićko kierownik Powiatowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w Słubicach, a także liczna reprezentacja rolników z powiatu słubickiego.

Jako pierwszy, w imieniu prezesa LIR, głos zabrał Czesław Hładki, który w skrócie opowiedział czym się zajmuje Lubuska Izba Rolnicza, a także o zeszłorocznych wyborach i nowo wybranym prezesie LIR oraz o podejmowanych w ostatnim czasie działaniach przez Zarząd LIR. Rolnicy mieli i mają za złe, że Lubuska Izba Rolnicza nie angażuje się bardziej w protesty rolnicze, nie bierze na siebie ich organizacji, nie wysyła autokarów, nie wspiera finansowo strajkujących. Dopiero wytłumaczenie, że tak naprawdę wszyscy rolnicy tworzą izbę rolniczą, która działa w oparciu o zapisy ustawy i statutu ze środków publicznych i jak najbardziej wspiera i popiera protesty, jednakże nie w takim zakresie jakby tego oczekiwali rolnicy, pozwoliło na uspokojenie nastrojów podczas posiedzenia.

Zgodnie z porządkiem obrad kolejnym tematem były sprawy związane z obrotem nieruchomości zwłaszcza na terenie powiatu słubickiego, który przedstawił Marek Halasz dyrektor OT KOWR w Gorzowie Wlkp. Na wstępie zaznaczył, że reprezentuje Ośrodek Wsparcia Rolnictwa i będą starać się zgodnie z nazwą pomagać rolnikom, a także że KOWR jest instytucją wykonawczą działająca zgodnie z przepisami, dlatego prosi o wyrozumiałość. W planach na 2024 rok Oddział ma 400 ha do sprzedaży (zazwyczaj małe działki) i 1400 ha do dzierżawy. Z przepisów, które się zmieniły wymienił skrócenie okresu do ponownego przystępowania do przetargów przez bezumownych użytkowników nieruchomości po 5 latach i brak wymogu posiadania wykształcenia rolniczego przy przetargach jeśli jest przynajmniej 5 letnie doświadczenie w prowadzeniu gospodarstwa rolnego. KOWR udzielił także bezzwrotnej pomocy finansowej dla samorządu terytorialnego Gminie Słubice w 2022 roku na budowę terenu rekreacyjno-sportowego przy szkole podstawowej w Kunowicach oraz Gminie Cybinka w 2023 roku na przebudowę drogi w miejscowości Białków. KOWR przekazał także 24 ha gruntów, a beneficjentami tego wsparcia były: Gmina Cybinka – Drzeniów (na cele kultury fizycznej), gmina Górzyca (teren pod przepompownie ścieków) oraz gmina Rzepin (23 ha pod cmentarz komunalny, Rzepińskie Centrum Sportowe i infrastrukturę techniczną.) KOWR może udzielać ulgi i umorzenia czynszu dzierżawnego na przedmiocie dzierżawy, na którym wystąpiły niekorzystne zjawiska atmosferyczne, rozpatrując indywidualne wnioski rolników. Ulga ma charakter pomocy publicznej w ramach pomocy de minimis, a niezbędne druki dokumentów dostępne są na stronie internetowej KOWR. W kwestii pierwokupu to rolnik nabywa takie prawo po 3 latach dzierżawy, jednakże muszą być spełnione dwa warunki podstawowe, po pierwsze KOWR musi przeznaczyć, zakwalifikować tą nieruchomość do sprzedaży, po drugie rolnik musi wyrazić chęć jej kupna. Ostateczną decyzję podejmuje Dyrektor Generalny KOWR, a zakup musi być poparty szczególnymi względami ekonomicznymi lub gospodarczymi. Obecnie w zasobie OT KOWR znajduje się 89797 ha gruntów z czego 69231 ha jest w dzierżawie. Rolnicy korzystając z okazji zadawali dyrektorowi szereg pytań. Między innymi nie ukrywali swojego niezadowolenia z zasad i formy przyjmowania interesantów w OT w Gorzowie Wlkp., które są pozostałością czasów pandemii COVID. Rolnicy zdają sobie również sprawę, że dyrektor całkiem niedawno objął swoje stanowisko, dlatego apelowali między sobą o cierpliwość i  wyrozumiałość w stosunku do jego osoby, a sam dyrektor powiedział, że takie spotkania są potrzebne i być może kolejne odbędzie się już w lepszych nastrojach, gdyż uda się rządzącym wesprzeć rolników, którzy znaleźli się w tak trudnej sytuacji.

Kolejny temat związany między innymi z realizacją płatności obszarowych przedstawiła Beata Chmurzyńska kierownik BP ARIMR w Słubicach. Powiedziała na wstępie, że obecnie biuro, które obsługuje 733 wnioski, jest na etapie wypłat płatności obszarowych. Zaliczki były wypłacone na poziomie 95% wnioskujących, natomiast płatności końcowe (wydane decyzje) na poziomie ponad 56% – stan obecny. Znane są już stawki płatności dla ekoschematów – ukazało się rozporządzenie, natomiast dotychczas wydane decyzje nie obejmują gospodarstw, w których realizowane są ekoschematy. Kwota jaką do tej pory przekazaliśmy to 15 129 086 zł. Płatności ONW – 724 wnioski, zaliczki zostały wypłacone dla 93%, a wydane decyzje dla niespełna 83% na kwotę 2 254 999 zł. Działanie RŚK to 93 wnioski obsługiwane, zaliczki nie były wypłacane, natomiast płatności końcowe na poziomie ok. 82% w kwocie 1 589 539 zł. Rolnictwo ekologiczne to 78 wniosków obsługiwanych, zaliczki również nie były wypłacane, natomiast płatności końcowe na poziomie 65% i kwocie 3 062 842 zł. Ponadto biuro miało 19 wniosków w zakresie zobowiązań zalesieniowych. W zakresie nowego działania PRŚK i interwencji ekologicznej Biuro nie wydało jeszcze żadnej decyzji (termin do 31 maja). Pani kierownik przedstawiła stawki płatności do poszczególnych ekoschematów, a także poinformowała, iż w ramach nowej interwencji „premie dla młodych rolników” w powiecie słubickim złożonych zostało 8 wniosków. Jeśli chodzi o nabory wniosków w 2024 roku w ramach Planu strategicznego można je sprawdzić w harmonogramie umieszczonym na stronie internetowej Agencji. Ponadto pytano Panią kierownik o obowiązek rejestracji zwierząt w gospodarstwie.

Następne wystąpienie dotyczyło aktualnej sytuacji związanej z ASF i ptasiej grypy na terenie powiatu słubickiego. Panie inspektor Alicja Iwińska-Szaniecka oraz Agnieszka Szymczak-Jania z PIW w Słubicach z/s w Ośnie Lubuskim poinformowały, iż pierwszy przypadek ASF w powiecie został zarejestrowany u padłego dzika 30 września 2020 r. Z zestawienia ilości odstrzelonych i padłych osobników w latach 2021-2023 wynika, że największy odsetek chorych dzików wystąpił w 2021 roku. Na 542 odstrzelone dziki z wynikiem dodatnim było 32, natomiast na 173 padłe dziki z wynikiem dodatnim było 106. W 2022 roku było to odpowiednio: u odstrzelonych na 112 – 4 szt. dodatnie, u padłych na 22 sztuki 7 dodatnich. W 2023 roku i do 25 lutego br. nie stwierdzono przypadków ASF. W powiecie słubickim znajduje się 10 punktów przetrzymywania tusz, do których przewożone są odstrzelone dziki z terenu 14 obwodów łowieckich, przez myśliwych zrzeszonych w 9 KŁ i 2 OHZ. 15 kontenerów chłodniczych należy do IW, natomiast 5 to własność KŁ i OHZ. Ostatni przypadek ASF w powiecie potwierdzono u dzika odstrzelonego 16 lipca 2023 r. W przypadku ptasiej grypy za obszar zagrożony HPAI został uznany teren obejmujący miejscowości Radachów i Trześniów w gminie Ośno Lubuskie na podstawie Rozporządzenia Wojewody Lubuskiego z dnia 14 lutego w związku ze stwierdzeniem ptasiej grypy w Krzeszycach. W związku z tym została też wystosowana prośba do myśliwych i leśniczych o zgłaszanie znalezionych martwych dzikich ptaków. Panie poinformowały również o kontrolach i badaniach jakie przeprowadzają pracownicy Inspekcji Weterynaryjnej oraz przypominały o obowiązku szczepienia psów przeciwko wściekliźnie.

W kolejnym punkcie Łowczy Okręgowy Wojciech Pawliszak przedstawił informację dotyczącą pogłowia dzików w powiecie słubickim, z której wynika, że okresem najlepszym w tej kwestii był sezon 2019/2020. Wówczas pozyskano 1455 szt. W kolejnych latach pozyskanie to było znacznie mniejsze w związku z ASF i wynosiło odpowiednio w sezonie 2021/2022 – 226 szt., w sezonie 2022/2023 80 szt., natomiast w obecnym sezonie zauważalny jest wzrost pozyskania (209 szt. na dzień 28 lutego br.). W całym Okręgu gorzowskim odstrzał łączny (planowany i sanitarny) w poszczególnych latach wyniósł: 2019/2020 – 11113 szt., 2020/2021 – 11590 szt., 2021/2022 – 6052 szt., 2022/2023 – 6900 szt., natomiast w obecnym już 6777 szt. Okręg gorzowski obejmuje dodatkowo dwa rejony z województwa zachodniopomorskiego, a mianowicie choszczeński i myśliborski. Tam pogłowie dzika nadal jest spore, natomiast w granicach woj. lubuskiego te odstrzały wynoszą ok. ¼ tego co było kiedyś, czyli widać, że ASF swoje żniwo zebrał. Obrazuje to również statystyka wyjść w celu pozyskania dzika. W latach 2019/2020, aby pozyskać 1 dzika wystarczyły średnio 4 wyjścia, natomiast w sezonie 2023/2024 tych wyjść trzeba wykonać 43. Jeśli chodzi o wilka to jak wiadomo jest on gatunkiem pod ścisłą ochroną, dlatego nie ma możliwości gospodarowania jego populacją. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w 2022 roku wyszacowała stan pogłowia wilka w województwie lubuskim na 377 szt., natomiast KŁ w samym Okręgu gorzowskim naliczyły ich 1016 (w sezonie 2023/2024). Przyjmując, że mogły zaistnieć pomyłki na zasadzie podwójnego liczenia itp. i tak liczebność wilka jest zdecydowanie wyższa od tych liczb przedstawianych przez RDOŚ. Szkody powodowane przez wilki stwierdza się średnio w 13-18 gospodarstwach rocznie i dotyczą zagryzienia zwierząt gospodarskich. Oprócz tego wilki atakują nagminnie i zjadają sarny i jelenie, atakowane są także psy i koty. Populacja wilka w kraju od paru lat systematycznie wzrasta i niebawem może stać się dużym problemem. Wzrasta również populacja bobra i szopa pracza. Jak uciążliwe mogą być te gatunki dla rolnictwa wiecie Państwo sami.

Kolejny punkt posiedzenia dotyczył informacji o bieżącej pracy Powiatowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w Słubicach, a przedstawił go kierownik Rafał Mićko. Biuro, między innymi prowadzi szkolenia dla rolników z różnej tematyki. Pomaga w wypełnianiu wszelkiego rodzaju wniosków. W zeszłym roku pomoc w ich wypełnianiu była nieodpłatna, jak będzie w tym roku – nie wiadomo. Kierownik, podobnie jak pracownicy Biur w innych PZDR, uczestniczy w organizacji targów i kiermaszów, które cyklicznie odbywają się w Kalsku i Gliśnie. Na terenie powiatu słubickiego sytuacja jest trudna, ponieważ obecnie kierownik jest jedynym pracownikiem. Może to powodować kolejki dla rolników, którzy będą chcieli skorzystać z usług doradczych.

W wolnych wnioskach rolnicy, przede wszystkim, dyskutowali o obecnej sytuacji w rolnictwie i strajkach. Determinacja wśród nich jest tak duża, że planują oni kolejne protesty, także na granicy
w Świecku.

P. Sas