POSIEDZENIE ZIELONOGÓRSKIEJ RADY POWIATOWEJ LIR

W dniu 19 listopada br. w Lubuskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Kalsku odbyło się posiedzenie Zielonogórskiej Rady Powiatowej LIR. Spotkaniu przewodniczył Stanisław Myśliwiec, który na wstępie przywitał wszystkich obecnych na posiedzeniu, prosząc o przedstawienie tematów przez prelegentów zgodnie z programem obrad.

Jako pierwsza głos zabrała Natalia Wojniusz Powiatowy Lekarz Weterynarii, która w związku z obowiązkami nie mogła uczestniczyć w całym spotkaniu. Obecna sytuacja związana z afrykańskim pomorem świń mocno angażuje pracowników inspekcji oraz innych służb, głównie PZŁ i kół łowieckich, a także straży pożarnej. Po przypadkach odnalezienia martwych dzików i stwierdzenia u nich wirusa ASF zdecydowano o przeszukiwaniu ternu, głównie lasów. W lustracji w sobotę 16 listopada i w niedzielę 17 listopada wzięło udział 120 myśliwych. Udało się odnaleźć łącznie 20 padłych dzików w większości na trudnym, podmokłym terenie, co również sugeruje o dużym prawdopodobieństwie choroby tych zwierząt, które szukają chłodu w związku z wysoką gorączka towarzyszącą chorobie. Próbki zostały przesłane do badania i obecnie oczekujemy na wynik. Ta szybko podjęta akcja w znacznym stopniu ograniczyła rezerwuar wirusa na tym terenie. Przeszukiwania terenu nie ograniczają się jedynie do powiatu wschowskiego i nowosolskiego, również taką akcje rozszerzono do części powiatu zielonogórskiego. W przypadku znalezienia martwego dzika należy przede wszystkim nie podchodzić, oznaczyć teren
w widoczny sposób taśmą, sprayem i szukać czy w pobliżu nie ma innych padłych dzików. Na pytanie ile czasu upływa od zarażenia dzika do zgonu, Pani lekarz powiedziała, że jest to okres od 3 dni, a śmiertelność sięga nawet 100%, choć mogą zdarzyć się przypadki, gdzie zwierzę jest nosicielem i nie przejawia objawów zarażenia. Według Prezesa LIR służby powinny zainteresować się obszarami na zachód od Odry, gdzie usytuowane są duże kompleksy leśne i plantacje kukurydzy, a także fermy trzody chlewnej; dobrze byłoby tam zorganizować przeszukania.

Pani lekarz powiedziała, że podstawą przy zapobieganiu i walce z chorobami typu ASF jest przestrzeganie zasad bioasekuracji. Niestety nie wszyscy się do tego stosują. Zdarzają się przypadki, że rolnicy zgłaszają likwidację hodowli, a przy wizytacji okazuje się, że trzymają niezarejestrowaną sztukę na potrzeby własne, bez mat i innych zabezpieczeń. Dotyczy to również przestrzegania zakazu wstępu do lasu. Wirus jest niezwykle żywotny, potrafi w ściółce w odchodach przetrwać nawet 180 dni. Niestety nie ma lekarstwa na tą chorobę. Weterynaria rozdysponowała tysiące ulotek na ten temat, przesłała również te ulotki w wersji elektronicznej do instytucji, w celu samodzielnego drukowania i rozpowszechniania.

Kolejny temat dotyczył zasad kontroli przeprowadzanych w ramach działań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, a przybliżył
go Stanisław Bielawski Kierownik Biura Kontroli na Miejscu. Mamy dwie metody inspekcji:

– metoda inspekcji terenowej – jest to metoda bezpośrednia, gdzie kontrolerzy przyjeżdżają do gospodarstwa, wykonują pomiary powierzchni, kontrolują wszystkie działki zadeklarowane we wniosku, sprawdzają dokumentację;

– metoda foto, która wykonywana jest przez wyłoniony w przetargu podmiot zewnętrzny, polegająca na wykonywaniu zdjęć pół w okresie wegetacji roślin. W tym roku w województwie lubuskim kontrolowanych było 6 obszarów.

Głównym celem kontroli jest potwierdzenie deklaracji rolnika zawartych we wniosku. Jednak nie każda nieprawidłowość wynikająca z kontroli kończy się sankcjami dla rolnika. Są takie błędy, które można w łatwy sposób skorygować lub wytłumaczyć, dlatego każdy przypadek traktowany jest indywidualnie. Nakładanie sankcji ma również swoją niekorzystną stronę w stosunku do Agencji i wiąże się ze zwiększeniem kontroli w przyszłym sezonie przy tej samej ilości pracowników. Źródła danych wykorzystywanych przy kontroli to dane wektorowe z bazy LPIS, zdjęcia lotnicze – ortofotomapy, z załączników graficznych dołączonych do wniosku. Są jeszcze kontrole w ramach działań inwestycyjnych. Wizytacja jest wówczas, gdy występują jakieś wątpliwości podczas rozpatrywania wniosków o udzielenie wsparcia, natomiast kontrole na miejscu sprawdzają realizację inwestycji po otrzymanej dotacji. Zarówno z wizytacji, jak i kontroli powstaje raport z listą kontrolną. O kontroli beneficjent informowany jest 48 godzin wcześniej, zazwyczaj telefonicznie. Inspektor musi posiadać upoważnienie do przeprowadzenia kontroli.

Kolejny temat dotyczący wypłaty zaliczek płatności bezpośrednich oraz pomocy suszowej przedstawił Tomasz Miller kierownik oraz Julia Stępień pracownik Biura Powiatowego ARiMR w Zielonej Górze. Od 16 listopada do 30 listopada wypłacane są zaliczki do płatności obszarowych oraz do płatności ONW i PRŚK. Na dzień 17 listopada br. 1950 osób otrzymało zaliczki na poczet płatności OB na łączną kwotę 19.877.628,19 zł, ONW –1346 zaliczek na kwotę 1.307.546,64 zł, natomiast z PRŚK wypłacono 213 zaliczek (na 294 beneficjentów) na kwotę 3.104.652,35 zł. Pula środków dla rolników, którzy ucierpieli w wyniku suszy wynosiła 500 mln zł. Nabór wniosków suszowych rozpoczął się 3 października i nadal trwa, gdyż przedłużono go do końca listopada. Niestety dostępne środki wyczerpały się już 23 października. Aktualne za-potrzebowanie dla całego kraju na chwilę obecną oszacowano na kwotę ok. 2.111 mln zł.

Jak wielokrotnie podkreślał to prezes LIR Stanisław Myśliwiec rolnicy nie mają żadnych zastrzeżeń do pracy Agencji czy to BP w Zielonej Górze, czy też LOR, natomiast jest żal do nie-dotrzymania zapewnień Ministra Rolnictwa, że lubuscy rolnicy, jako ci najbardziej poszkodowani w wyniku suszy, będą potraktowani priorytetowo jeśli chodzi o pomoc suszową. Niestety jest spora grupa rolników, która nie otrzymała ani pomocy suszowej, ani nie otrzymała zaliczek na poczet płatności. Jest to trudna sytuacja dla wielu gospodarstw, dla których odroczone wsparcie zostało porównane do transfuzji krwi u pacjenta, u którego stwierdzono ustanie funkcji życiowych.

Kierownik zapewnił, że jeżeli ukaże się rozporządzenie Rady Ministrów o zwiększeniu puli środków na pomoc suszową decyzje będą automatycznie wydawane. Jeśli chodzi o zaliczki na poczet płatności, to gospodarstwa, które były kontrolowane (różnymi metodami), mogą mieć je wstrzymane, jedynie w tej sytuacji wypłacane są płatności do zwierząt.

Kolejny temat dotyczył szacowania szkód łowieckich w województwie lu-buskim, a przedstawił go Krzysztof Roślik specjalista Lubuskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Do szacowania szkód zostało przeszkolonych 51 specjalistów LODR. Ustawa prawo łowieckie po nowelizacji wskazała właśnie pracownika wojewódzkiego ODR, jako członka komisji szacującej straty. Zarządca obwodu (najczęściej przedstawiciel koła łowieckiego) zawiadamia o terminie i miejscu szacowania, jednakże takie szacowanie może się odbyć zarówno bez poszkodowanego rolnika jak i bez przedstawiciela ODR. LODR wypracował sobie schemat działania oraz powołał koordynatora w tym zakresie. Prelegent przedstawił jak należy zgłaszać szkodę tak, aby zgłoszenie zawierało niezbędne informacje, usprawnia to cały proces szacowania. Taki dokument można sobie pobrać bądź wydrukować ze strony internetowej LODR.

Głównymi problemami, z jakimi spotyka się LODR w sprawie szacowania szkód łowieckich to niekompletne wnioski o szacowanie bez podstawowych danych, w tym danych kontaktowych, wyznaczenie nierealnego terminu szacowania (zdarza się często, że są to dni wolne od pracy, tj. soboty, niedziele, nawet dni świąteczne), brak cenników na niektóre usługi rolnicze i płody rolne oraz jeden z większych problemów tj. braki kadrowe w LODR. Trudna sytuacja w tej materii odbija się na ilości szacowań z udziałem przedstawiciela LODR.
W 2019 r. do końca października zarejestrowanych zostało 1450 zgłoszeń szacowania, z czego tylko w 144 przypadkach uczestniczył pracownik ODR-u. Taki stan rzeczy to pokłosie wcześniej wspomnianych braków kadrowych przy wielu innych, bieżących obowiązkach nałożonych na pracownikach ODR-u oraz przy jednoczesnym braku obowiązku ich uczestnictwa podczas szacowania.

Kończąc posiedzenie przewodniczący Stanisław Myśliwiec podziękował wszystkim za obecność i czynny udział, a dyrekcji LODR za udostępnienie sali w celu przeprowadzenia obrad Zielonogórskiej Rady Powiatowej LIR.

P.Sas