ŚWIEBODZIŃSKA RADA POWIATOWA LIR
W dniu 6 listopada br. odbyła się posiedzenie Świebodzińskiej Rady Powiatowej LIR. Miejscem spotkania był Ratusz w Świebodzinie, a poprowadził je przewodniczący Rady Alfred Kałużny. Oprócz delegatów na spotkanie zaproszeni zostali przedstawiciele instytucji rolniczych takich jak ARiMR, ANR, WIORiN i LODR z prośbą o przekazanie bieżących informacji oraz rolnicy powiatu świebodzińskiego. W posiedzeniu wziął również udział Andrzej Kuziemski członek Zarządu LIR oraz Małgorzata Pałys dyrektor Biura LIR.
MODULACJA PŁATNOŚCI BEZPOŚREDNICH – ARiMR
Pierwszym bardzo ważnym dla rolników tematem było omówienie mechanizmu modulacji w płatnościach, który przestawił Andrzej Trzop kierownik BDSPB Lubuskiego Oddziału Regionalnego ARiMR w Zielonej Górze. Rok 2012 jest ostatnim rokiem płatności uzupełniających. Po zastosowaniu modulacji w płatnościach uzyskane środki przeznaczone zostaną do wykorzystania w płatnościach specjalnych, tzn. do tych samych upraw, które do tej pory brały udział w płatnościach uzupełniających. Sama modulacja dotyczy dwóch progów i tylko gospodarstw, które korzystają z płatności uzupełniających. Pierwszy próg, to ten w którym suma płatności bezpośrednich w gospodarstwie wynosi powyżej 5 tyś. euro, kwota redukcji w wysokości 10% będzie naliczana od nadwyżki pow. 5 tyś. euro i odciągnięta od płatności uzupełniających. Drugi próg, który de facto dotyczy tylko 17 gospodarstw w województwie lubuskim, dotyczy gospodarstw, w których łączna kwota płatności bezpośrednich przekracza 300 tyś. euro. W tym przypadku redukcja będzie powiększona o kwotę odpowiadającą 4% nadwyżki płatności uzupełniającej powyżej tych 300 tyś euro. Kwota redukcji nie może jednak przekraczać całkowitej kwoty płatności uzupełniających, które mają zostać przyznane rolnikowi za dany rok.
W dalszej rozmowie A. Trzop wyjaśnił dlaczego część rolników nie otrzyma decyzji o przyznaniu płatności. Tej decyzji nie otrzymają wnioskodawcy, których wnioski nie posiadają błędów i Agencja może wypłacić rolnikowi wnioskowaną kwotę. Natomiast jeśli rolnik mimo to chciałby otrzymywać decyzję, musi o to wnioskować do Biura Powiatowego ARiMR.
W kwestii aktualnych naborów wniosków w ramach PROW 2007 – 2013, które prowadzi Agencja głos zabrał Artur Jewtuszek kierownik Biura Wsparcia Inwestycyjnego w Gorzowie Wlkp. Obecnie w ARiMR przyjmowane są wnioski na działanie „Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych” O pomoc z tego tytułu mogą ubiegać się rolnicy, którzy zostali poszkodowani przez klęski żywiołowe takie jak: powódź, obsunięcie ziemi, wiosenne przymrozki, zniszczenia w uprawach spowodowane przez mróz, susza, deszcz nawalny, lawina, grad, huragan czy uderzenie pioruna. Warunkiem otrzymania wsparcia jest udokumentowanie strat w uprawach powyżej 30% i strat w środkach trwałych w wysokości min. 10 tyś. zł. Jak się okazuje większość rolników powiatu świebodzińskiego, których w szczególności dotyka susza i przymrozki powodujące zniszczenia sięgające nawet 50% i więcej nie mogą skorzystać niestety z tego działania, gdyż nie występują u nich straty w środkach trwałych. Jedynie gospodarstwa, które posiadają plantacje wieloletnie, zaliczane do środków trwałych, w których wystąpiły szkody mogą aplikować o tę pomoc. Jeśli chodzi o inne działania w woj. lubuskim to najprawdopodobniej w I kwartale 2013 roku będzie przeprowadzony nabór na Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw. Jest też prawdopodobne, że w przyszłym roku będzie jeszcze przeprowadzony nabór na Modernizację gospodarstw rolnych, ale będzie przeznaczona na to mała kwota więc skorzysta z tego niewielu rolników. Oprócz tego należy śledzić nabory wniosków w LGD. Tam również można aplikować na takie działania jak Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, czy Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej.
Natomiast Tomasz Frąckowiak Kierownik BP ARiMR w Świebodzinie chce aby wzorem lat poprzednich jego Biuro było w czołówce kraju jeśli chodzi o rozpatrywanie wniosków i udzielanie decyzji o wypłacie środków. Dlatego od 1 grudnia chcą ruszyć z wypłacaniem płatności. Na chwilę obecną spośród 960 wniosków o płatność z tytułu ONW 700 jest rozpatrzonych pozytywnie, a w stosunku do pozostałych prowadzone są procedury wyjaśniające.
STAN OBROTU GRUNTAMI – ANR
Informację nt. obrotu gruntów w powiecie świebodzińskim przekazali Marian Bień z-ca dyrektora OT ANR w Gorzowie Wlkp. oraz Waldemar Sonnek z OT ANR Gorzów Wlkp.
Na terenie powiatu świebodzińskiego przed 20 laty ANR przejęła do zasobu32 759 hagruntów rolnych. Do dziś rozdysponowano trwale 22 tys. ha, z czego w przetargach ok. 13 tys. ha, 4 tys. ha jako pierwokup i inne. Na rzecz samorządów przekazano nieodpłatnie ok. 2 %, lasom państwowym 4 %, na rzecz prawnych osób kościelnych 2% oraz 5% dla organów zarządzających wodami publicznymi.
Obecnie do zagospodarowania pozostało ok. 10 tys. ha gruntów rolnych. Z-ca dyrektora ANR Marian Bień ostrzegł przed bezumownym korzystaniem z gruntów z zasobu ANR, ostatnio kary wzrosły 5-krotnie. W ostatnim roku z wyłączeń 30 % gruntów od dzierżawców Agencja otrzymała ok.600 ha, z czego120 hauż. nierolnych.
Korzystną zmianą w rozdysponowaniu gruntów jest możliwość organizowania przetargów ograniczonych na zakup gruntów rolnych kolejny raz w przypadku, gdy pierwszy przetarg był nieskuteczny.
Kolejną korzystną interpretację odnośnie warunków nabywania gruntów w 2 % kredycie zamiast 6 % udało się przeforsować po interwencji Lubuskiej Izby Rolniczej, która we wrześniu br. wystosowała w tej sprawie pisma do prezesa ANR w Warszawie Leszka Świętochłowskiego. Obniżona stawka oprocentowania kredytu (2%) przy nabywaniu gruntów wcześniej dzierżawionych przez rolnika sprecyzowana następnie przez opinię profesorów – funkcjonuje obecnie jako obowiązująca. Należy przypomnieć, że pierwsza wpłata za grunty wynosi 10 % pełnej kwoty, co jest obecnie jednym z najkorzystniejszych warunków nabywania gruntów w regionie.
Dyrektor Bień poinformował o sporej redukcji zatrudnienia w jednostkach terenowych Agencji w woj. lubuskim. Spotkanie było okazją do zadawania pytań przez rolników i wyjaśniania wielu kwestii na bieżąco.
ZASADY STOSOWANIA ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN – WIORiN
Ryszard Mróz Wojewódzki Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Gorzowie Wlkp został poproszony o przedstawienie informacji nt zasad stosowania środków ochrony roślin. Zasady te określa ustawa o ochronie roślin z 18 grudnia 2003r. Możemy w niej wyczytać m. in. o obowiązkach rolnika, z których 3 podstawowe to:
– osoby stosujące środki ochrony roślin muszą mieć aktualne zaświadczenie o szkoleniu,
– opryskiwacz powinien być sprawny – posiadać stosowny atest,
– zabiegi ochrony roślin należy ewidencjonować, a dokumenty przechowywać przez 3 lata.
Oczywiście należy pamiętać o stosowaniu jedynie tych pestycydów, które są zatwierdzone przez Ministra Rolnictwa (ich lista znajduje się na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi). Należy kupować z pewnych sprawdzonych źródeł, dbających o zasady przechowywania środków, a także należy sprawdzać termin przydatności ich do użycia.
R. Mróz wspomniał również, że inspektorzy z IORiN prowadzą kontrole wzajemnej zgodności w gospodarstwach. W ich obowiązkach jest sprawdzenie czy w gospodarstwie stosowane są środki ochrony roślin i ewidencja ich stosowania. Sprawdzają również zaświadczenia o ukończenia szkolenia ze stosowania środków ochrony roślin, a także certyfikaty sprawności technicznej opryskiwaczy. Inspektorzy mogą pobierać próbki roślin na pozostałości pestycydów w celu stwierdzenia poprawności wykonania zabiegu.
SPRAWY DORADZTWA ROLNICZEGO – LODR
Zaproszenie na Świebodzińską Radę Powiatową LIR przyjął Jan Gembara kierownik Powiatowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w Świebodzinie. Przekazał on m.in. informację, o której również wspominał inspektor R. Mróz nt. integrowanej ochrony roślin, której obowiązek stosowania ma wejść w Polsce 1 stycznia 2014r. Integrowana ochrona roślin polega na zastosowaniu wszelkich możliwych metod ochrony roślin przed patogenami i szkodnikami, aby uzyskać zadawalający i zdrowy plon z jednoczesną możliwie jak najmniejsza ingerencją w środowisko naturalne. W tym przypadku chemiczną metodę ochrony należy ograniczyć przez odpowiedni dobór odmian i prawidłowa agrotechnikę. Doradcy przechodzą obecnie szkolenia z tego zakresu, tak aby na 1 stycznia 2014 roku mogli udzielać fachowych rad w związku z wymogami zastosowania integrowanej ochrony roślin.
Kolejna kwestią, która poruszył jest mały odsetek rolników, którzy złożyli wnioski o skorzystanie z usług doradczych w celu sprawdzenia gospodarstwa, czy spełnia wymogi wzajemnej zgodności. Na terenie powiatu jest tylko 29 takich gospodarstw.
Na zakończenie kierownik Gembara zwrócił również uwagę na zastraszające zakwaszenie gleb w województwie lubuskim. Odpowiednie pH gleby ma znaczenie nie tylko na wysokość plonu, co jest istotne dla rolników, ale również na zdrowotność produktu końcowego – plonu, który spożywają konsumenci. Wszyscy wiemy, że środki do produkcji obecnie są tak drogie, iż decyzja o kupnie wapna nawozowego jest cały czas przesuwana w czasie. Nie można tego marginalizować i dopuszczać do sytuacji, gdzie kwasowość próbki gleby pobranej na gruncie rolnym, gdzie nie była uprawiana borówka amerykańska wynosiła 3,7 pH.
P.Sas